Çocuk Yanık 2011 1st National Pediatric Burns Congress

ES Panahova

burn

ES Panahova

Yanık sekeli çocuklarda yanığın nedeni ve  derecesiyle ilgili olmayarak   klinik seyri ve sonuç farklılığıyla ayrılmaktadır. Bu tıp ağır yanıklarda özellikle de çocuklarda hastalığın tedavisiyle eş zamanlı olarak belirli bir zaman içinde rehabilitasyonun da yapılması zorunludur.

   Rehabilitasyon, vücutun yanık sonrası fonksyonlarının uzun süreli bozulmasının yeniden hareketlerin kazanılması yönünde tıbbi,psikolojik, nörolojik, pedaqojik, sosyal, iktisadi  önlemleri kapsamaktadır.

            Rehabilitasyon önleminin amaçları:

• Hastanın sakatlığını önlemek ve onun sosyal durumunu yeniden kazandırmak;
• Zarar görmüş kişinin ekonomik bağımsızlığını sağlamak ;
• Sosyal adaptasyonu sağlamak.

   Tıbbi rehabilitasyonun kademeleri:

• Tedavi ve koruyucu aşama (hastanedeyken);
• Fonksyonel egzersizler aşaması (ambulator şartlarda);
• Fonksyonları aktif hale getirilmesi (kaplıcalar) aşaması.

Birinci –konvalessensiya aşaması, yani hastanede semptomların tedavisi ve oluşabilecek komplikasyonların önlenmesi demektir.

Ikinci-rekonvalessensiya aşaması ambulator koşullarda vücudun olanaklarını belirlemek ve maksimum derecede aktifleştirmeyi içermektedir. 

Üçüncü-postkonvalessensiya özel rehabilitasyon merkezlerinde hayati öneme fonksyonların çeşitli amelyatlarla rekonstrükte edilerek iş yeteneğinin yeniden kazanılması, hastanın eğitimi ve meslek değiştirmesini içermektedir.

             Rehabilitasyon programının sonuçları-rehabilitasyon potansiyeli , daha fazla geçirilmiş hastalığın derecesinden (yanıkların derinliğinden, lokalizasyonundan ) tabiki bunun erken ve doğru tedavisinden asılıdır. Rehabilitasyon potansieli yüksek (foksyonların kazanılması tam oldukta), orta (hayati öneme sahip fonksiyonların kısmi kazanılması-  teknik aşamanın yardımıyla, sosyal hayatının başka birisine bağımlı olması; düşük derecede oldukta tatminkar sonuçlar olmuyor ve sosyal yardıma ihtiyac oluyor.

 Ağır yanık travması geçiren çocuklarda doku kaybının olması uzun süreli tedavi sonucu,  fibrozis oluşturan çeşitli skar doku deformiteleri, eklem kontraktürlerine, kötü görünüme,                                                                                                                                                                                                               dermatozlara, allerjik reaksiyonlara ve sakatlığa neden olur.  Ağır  psikolojik travma bunların yaşamını uzun sure etkilemektedir. Rehabilitasyon potansiyeli hastalığın ilk gününden tedavinin yapılması (pansumanların zamanında ve düzgün yapılması, local tedavide kullanılan ilaçların doğru seçiminden, yaraların sekonder enfeksiyonundan, çocuğun genel ve  doku bagışlık sisteminin durumuna baglı olabilir. Bu tip hastalar akut evrede genel ve local medikal cerrahi, fizyoterapötik, banyo tedavisi, kompresyon elbiseleri yardımıyla, rekonstrüktif ameliyatlarla anatomik  yapıların foksyonlarının yıllarca (2-3 yıl) rehabilitasyonuna gereksinim doğurmaktadır. Maalesef bazen tüm rehabilitasyon proğramlarına rağmen beklenen sonuç alınamaya biliyor.

       Sonucda  yanığa maruz kalanları, özellikle büyümekte olan çocukların rehabilitasyonu   kombustioloji ilminin   çok önemli ve halen araştırmalar, yeni tedavi önerileri ihtiyacı gerektiren roblemdir.