ÖHDER 2017 ÖHDER I. ULUSLARARASI
IV. ULUSAL BİREYSEL GELİŞİM GÜNLERİ KONGRESİ

E Demir*, Ş Özgün*, S İbik*, G Çetinkaya*, B Özdemir*, D Kunter**, N Gezer**

*Adnan Menderes University Aydın School of Health
**Adnan Menderes University Nursing Faculty Surgical Nursing Department

E Demir*, Ş Özgün*, S İbik*, G Çetinkaya*, B Özdemir*, D Kunter**, N Gezer**

*Adnan Menderes Üniversitesi Aydın Sağlık Yüksekokulu
**Adnan Menderes Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Cerrahi Hastalıkları Hemşireliği Anabilim Dalı

Giriş: Cerrahi, hastanın konforunun bozulmasına neden olan girişimlerdir. Ameliyat öncesi açlık süreleri hastaların konforunu etkileyebilecek bir faktördür. Bu çalışmada amaç ameliyat öncesi açlık sürelerinin hasta konforuna etkisini belirlemektir.  

Gereç ve yöntem: Tanımlayıcı olarak planlanan bu çalışma 17 Ocak-16 Şubat 2017 tarihleri arasında Adnan Menderes Üniversitesi Uygulama ve Araştırma Hastanesi’nde, cerrahi kliniklerde yatan, genel anestezi ya da bölgesel anestezi uygulanarak cerrahi geçirmiş 232 hasta ile gerçekleştirildi. Veriler araştırmacılar tarafından literatüre dayanılarak hazırlanan ‘Hasta Tanıtım Formu’ ve Perianestezi Konfor Ölçeği (PKÖ)  kullanılarak ameliyat sonrası 0. ve 1. günlerde yüzyüze yöntemiyle toplandı. PKÖ hasta konforunu ölçen bir skorlama yöntemidir. Bu ölçekten alınabilecek en düşük puan 24 en yüksek puan ise 144’dür. Düşük puan konforun kötü, yüksek puan konforun iyi olduğunu göstermektedir. Analizde, tanımlayıcı istatistikler ve Spearman testi kullanıldı. İlişki bakılacak değişkenler (katı gıda açlık süresi, sıvı gıda açlık süresi, PKÖ puan ortalamaları) Shapiro-Wilk testinde normal dağılım göstermediği için (p<0,001) spearman korelasyon istatistiği kullanıldı.

Bulgular: Çalışmaya katılan 232 hastanın %62,5’i kadın, %49,6’sı ilköğretim mezunu, %83,2’si evlidir. Hastaların %33,2’si kadın hastalıkları ve doğum servisinde yatmakta olup, %81,9’u elektif cerrahi geçirmiş ve %52,2’si genel anestezi alarak cerrahi geçirmiştir. Hastaların %88,4’ü sıvı olarak en son su içtiklerini, %59,5’i ameliyat öncesi herhangi bir ağrısı olmadığını, %75,4’ü baş ağrısı yaşamadığını, %53,9’u susuzluk hissetmediğini, %62,5’i açlık hissetmediğini ifade etmiştir. Hastaların %96,6’sına ameliyat öncesi aç kalma hakkında bilgi verilirken, %42,7’si bu bilgiyi hemşireden aldıklarını ancak %74,6’sı neden aç kalması gerektiğini bilmediğini belirtmiştir. Ameliyat öncesi katı açlık süre ortalaması 14,80±6,06 saat, sıvı açlık süre ortalaması 11,89±4,91 saat, PKÖ puan ortalaması ise 118,90±12,50 olarak bulunmuştur. Hastaların katı gıda ve sıvı gıda açlık süreleri ile perianestezi konfor ölçek puanları arasında bir ilişki bulunmamıştır (r= -,036, p=0,58; r=-,023, p=0,732).

Sonuç: Hastaların katı ve sıvı açlık süre ortalamaları, literatürde belirtilen sıvı-besin kısıtlamalarına ilişkin önerilere göre daha yüksek bulundu ve ameliyat öncesi aç kalma sürelerinin hasta konforu üzerine etkisi olmadığı sonucu elde edildi.

Anahtar kelimeler: ameliyat öncesi dönem, konfor, açlık, perioperatif hemşirelik